اندازه گیری وضعیت پایداری زیست محیطی استان قزوین

شناسایی و ارزیابی شاخص‌‌های پایداری زیست محیطی گامی مهم در دستیابی به توسعه پایدار است. در این راستا، این پژوهش بر مبنای شاخص‌های استاندارد عملکرد محیط زیستی و شاخص‌های دیده بانی توسعه پایدار و با لحاظ نظرات کارشناسان خبره و در سطح استانی و مناطق آمایشی انجام شد. یافته‌ها نشان داد استان قزوین از نظر برخی شاخص‌ها مانند بهداشت نسبت به میانگین کشوری وضعیت بهتر و از نظر برخی دیگر از شاخص‌ها، مانند سطح مناطق حفاظت شده و آلودگی هوا، وضعیت نامطلوب‌تر‌ دارد. همچنین در سطح پهنه‌های آمایشی برترین نمرات اکتسابی در شاخص کلی عملکرد محیط زیستی به ترتیب مربوط به پهنه‌های "بوئین زهرا"، "تاکستان"، "الموت"، "قزوین"، "آبیک"، "کوهین- طارم" و "آوج"، معادل 56.2، 55.9، 54.3، 52.3، 49.1، 48.7 و 46.8 بوده است. نتایج نشان از عملکرد محیط‌ زیستی ضعیف تا متوسط در اکثر مناطق آمایشی دارد که البته با شرایط متوسط کشوری همخوانی دارد. برای بهبود شاخص‌ها در "آوج"، «ایجاد زیرساخت‌های تصفیه فاضلاب» و «ایجاد ظرفیت‌های لازم برای ارتقای راندمان کاربرد کود در اراضی کشاورزی»؛ در "الموت" و "کوهین- طارم"، «ایجاد زیرساخت‌های جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب» و «تصفیه فاضلاب»؛ در "آبیک" و "قزوین"، «کاهش ریسک بیماری‌های ناشی از قرارگیری در معرض آلاینده‌های هوا»؛ و  در "بوئین زهرا" و "تاکستان"، «کاهش ریسک بیماری‌های ناشی از قرارگیری در معرض آلاینده‌های هوا» و «ایجاد ظرفیت‌های لازم برای ارتقای راندمان کاربرد کود در اراضی کشاورزی» پیشنهاد می‌شود. با ایجاد سازوکار بروزرسانی و تحلیل مستمر شاخص‌های پایداری، می‌توان برنامه‌های لازم برای تحقق آینده‌ی مطلوب محیط زیستی را شناسایی، عملیاتی و ارزیابی نمود.