مطالعه فرآیند و زمینه های تداوم بهبودی در معتادین بهبود یافته،مطالعه کیفی شهر قزوین

سوءمصرف مواد و وابستگی به مواد مخدر ،اختلالی مزمن وعود کننده است که با دوره های بهبود و بازگشت مشخص می‌گردد. اکثر افرادی که مصرف مواد را ترک کرده اند ،دچار لغزش یا بازگشت مجدد می‌شوند (خدایی و همکاران ،1396: 105).علی رغم این که در سراسر دنیا با این پدیده شوم روبرو هستند ،هنوز شیوه ای که بتوان این بیماری را به صورت قطعی و دائمی درمان کرد یافت نشده است . حتی پس از اینکه فرد معتاد مصرف مواد مخدر را برای مدتی طولانی قطع نماید نیز نمی‌توان امید وار بود که مصرف مواد را از سر نگیرد . لذا بهبودی فرد معتاد با قطع مصرف مواد مخدر حاصل نمی‌شود(شکری و همکاران ،1395 :162 ) .در طی فرایند درمان ،با توجه به پیچیدگی بیماری صرفا حذف مواد مخدر در درازمدت ،اثربخشی کامل درمانی نداشته و خود این مسئله ،یکی از علل اصلی درصد بالای شکست های درمانی در مراکز ترک اعتیاد می‌باشد،در واقع درمان جامع زیستی –روانی و اجتماعی –خانوادگی فرد باید مورد توجه قرارگیرد .لازم به یاد آوری است که در بهترین شرایط درمانی نیز فرد وابسته در موقعیت "دو سویه " قرار داشته و مدام در تعارض بین تمایل به ادامه ی مصرف مواد (مزایای مصرف )و کنار گذاشتن آن (معایب مصرف )قرار دارد لذا تا زمان تصمیم قطعی بیمار برای درمان این مسئله ادامه داشته و حتی ممکن است پس از مدت های مدید که از ترک بیمار می‌گذرد ،این حس هنوز در بیمار دیده شود .بنابر این ،احتمال شکست (عود)در فرایند درمان بیماری همیشه وجود دارد.عود بیماری مشکل عمده حوزه درمان اعتیاد می‌باشد .به طوری که در بعضی از موارد جستجوی بهبودی کامل غیر واقع گرایانه به نظر می‌رسد (تاجری،1395 :26 ) .خوشبختانه عده ای از معتادین به این نتیجه می‌رسند که باید درمان شوند ودر پی درمان بر می‌آیند وبه مراکز ترک اعتیاد مراجعه می‌کنند ولی متاسفانه برخی از این افراد منصرف می شوند و فرایند درمان را رها می‌کنند .برخی نیز به طور جدی می‌کوشند که خود را تغییر دهند اما پس از مدتی عهد وپیمان خویش را می شکنند و مصرف مواد را از سر می‌گیرند ( پشم دوست به نقل ازآقایی ،101:1391) لازم به ذکر است در صورت آشنایی با علل و زمینه هایی که باعث تداوم بهبودی افراد معتاد بهبود یافته شده می توان قدمی در جهت پیشگیری از عود برداشت و به درمان موثر وپایدار کمک کرد . اهمیت کاربردی این تحقیق این است که نتایج آن می تواند به بیمارانی که اقدام به ترک کرده‌اند کمک کند تا بهبودی خود را تداوم بخشند .همچنین این تحقیق می تواند مورد استفاده علوم پزشکی ،ستاد مبارزه با مواد مخدر و کلینیک‌های ترک اعتیاد قرار گیرد . اغلب پژوهش‌های انجام شده در حوزه اعتیاد در زمینه‌های مربوط به علل گرایش به اعتیاد وراههای درمان بود ه اند کمتر پژوهشی توانسته است تداوم بهبودی را در افراد بهبود یافته تبیین کند بنابر این محقق بر آن شده است تا علل و زمینه های  تداوم بهبودی را در افرادی که بیش از یکسال از بهبودیشان می‌گذرد شناسایی کرده و با بهره گیری از تجارب این افراد راههای درمان ماندگار را به دیگر افراد در مرحله بهبودی انتقال دهد.